Onderstaand het verhaal over de geschiedenis van mijn vader, Kornelis Pieter Fielstra.

In maart 2015 heb ik over zijn laatste levensweek een boek geschreven, klik HIER om dat online te lezen.

Mijn vader
Kornelis Pieter Fielstra

Vader en zoon Kees 1944
Vader en zoon Kees 1944

Mijn vader, Kornelis Pieter Fielstra, was in de oorlogsjaren actief in het verzet. Hij was, evenals zijn vader, werkzaam als timmerman bij Niemeijer aan de Paterswoldseweg in de stad Groningen. Op 13 september 1943 ben ik geboren maar ik heb mijn vader nooit gekend. Hij is met vier verzetskameraden, vader en zoon Magermans en de heren Kok en Verbiest, eind april 1945 doodgeschoten in Leer, net over de grens in Duitsland. Hier is zijn verhaal dat ik nog niet zo lang geleden te weten ben gekomen.

Op 21 april 1945, de stad Groningen was al bevrijd, waren mijn vader en zijn makkers, op verzoek van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, met een luxe auto en een truck onderweg naar Nieuwe Schans om mensen op te halen die vanuit Duitsland terugkwamen en niet meer goed ter been waren. Zij werden vlak bij de grens opgepakt door een Duitse patrouille met de beschuldiging dat zij in Duitse wagens reden en bewapend waren. Ze werden overgebracht naar de gevangenis in Leer en daar was kort daarvoor de moordenaarsbende van Willie Herold aangekomen. Deze zogenaamde kapitein had met zijn groep al dood en verderf gezaaid in de kampen van het Emsland. Om de burgemeester van Leer, die met de vijf Hollanders in zijn maag zat, te imponeren liet hij de gevangenen overbrengen naar een Gasthaus waar hij verbleef.

Der Alte Weg
Der Alte weg

In de achtertuin werd een schijnproces van nauwelijks tien minuten gehouden. Vervolgens werden de Hollanders op 25 april in een vrachtauto naar een eenzame plek net buiten Leer gebracht waar zij zelf hun graf moesten graven. In het bijzijn van enkele meisjes uit Leer werden de mannen neergeschoten en begraven.

Nadat Herold de andere dag al was opgepakt en alles had bekend van zijn gruweldaden in het Emsland werd op 11 juni 1945 het massagraf in Leer geopend en werden de daar gevonden lijken geïdentificeerd als de vijf Hollanders die waren vermist. Hun lichamen werden naar Groningen overgebracht en daar begraven. Mijn vader is later herbegraven in Loenen, het Ereveld van de Oorlogsgravenstichting.
Willie Herold werd veroordeeld maar per ongeluk weer vrij gelaten. Toch werd hij later weer opgepakt door de Engelsen wegens het stelen van een brood (!) en in november 1946 werd het doodsvonnis voltrokken door middel van de guillotine.

Mijn moeder heeft mij nooit meer verteld of kunnen vertellen dat mijn vader was verraden en was neergeschoten in Leer. Verdere details wist zij niet of wilde zij niet vertellen. Zij is een aantal jaren geleden overleden.

Begin 2010 werd ik door een neef van mij in Groningen erop attent gemaakt dat het verhaal van mijn vader was vermeld in het boek “Gevangen in het veen” door Pieter Albers. Nadat ik het boek had aangeschaft en het hoofdstuk over mijn vader en zijn kameraden opensloeg zag ik een foto van Willie Herold, een jongen(tje) van twintig jaar. Ik heb minuten lang naar die foto gekeken want dat was immers de moordenaar van mijn vader!
Sindsdien ben ik op zoek gegaan naar nog meer gegevens en heb uiteindelijk zelf contact gezocht met de Gemeente Leer. Men was heel goed op de hoogte van de gebeurtenissen in de nadagen van de oorlog. Ook in Leer is zeer veel leed geweest in de oorlog bijvoorbeeld het wegvoeren van enkele honderden Joden.
Uiteindelijk ben ik dinsdag 18 mei 2010 voor het eerst naar Leer gegaan en zeer hartelijk ontvangen door mevrouw Menna Hensmann van het Stadsarchief. In het Gemeentehuis is een kleine tentoonstelling over die gebeurtenissen maar er waren geen foto´s. Zij was zeer onder de indruk toen ik haar enkele foto´s gaf van mijn vader, hun verhaal kreeg nu ook een gezicht. Ik ben ook naar de kelder geweest waar nog een gevangeniscel in tact is. Toen ik daar in stond was dat zeer emotioneel maar voelde ik mij wel heel nadrukkelijk verbonden met mijn vader. Even later namen wij met een ´hele warme over alle grenzen heen knuffel´ afscheid van elkaar.

In september 2010 ben ik opnieuw in Leer geweest en heb samen met mevrouw Menna Hensmann, aan de hand van oude kaarten en het uittellen van de meters, de plaats bezocht waar de executie van mijn vader en diens kameraden heeft plaatsgevonden. Het was heel heftig om op die plek te staan! Maar de verbondenheid met hem was er opnieuw, net zo als eerder in het de kelder van het Gemeentehuis.
In april 2011 ben ik opnieuw in Leer geweest en heb op de executieplaats narcissen geplant.

In mei 2011 werd ik tijdens mijn vakantie in Duitsland gebeld door ene meneer Kok. Al gauw bleek het de zoon te zijn van de heer Kok, een van de kameraden van mijn vader! Na de vakantie hebben wij elkaar ontmoet en onze gegevens uitgewisseld. Hij heeft altijd contact gehouden met de zoon en dochter van Magermans, een ander lid van de groep Groningers.

Via de Oorlogsgraven Stichting ben ik nog op het spoor van een nabestaande van J. Verbiest gekomen. De heer en mevrouw Verbiest hadden zelf geen kinderen maar de zoon van een zus van mevrouw Verbiest, John van Hengelaar, is naar J. Verbiest vernoemd. Hij was enkele jaren geleden ook al eens begonnen met het zoeken naar gegevens over zijn oom maar kwam niet veel verder. We hebben inmiddels contact en zijn samen naar Leer geweest; het lijkt wel of we elkaar al heel lang kennen.

Op 10 februari 2013 ben ik naar het vernieuwde Documentatiecentrum over de Emslandkampen in Esterwegen geweest. Daar werd de film over Willy Herold (Der Hauptmann von Muffrika) vertoond. Aansluitend heb ik het verhaal van mijn vader en zijn makkers in het Duits voor de Duitse belangstellenden verteld en dat was zeer emotioneel en heel bijzonder.

Herinneringsplaat aan het Stadhuis van Leer voor de vijf Groningers die op 25 april 1945 zijn geexecuteerd.
Herinneringsplaat aan het Stadhuis van Leer voor de vijf Groningers die op 25 april 1945 zijn geexecuteerd.

Met de plaatsing van een gedenkplaat op 25 april 2013 aan de muur van het stadhuis, naast de deur waar de mannen in 1945 zijn binnen- en uitgegaan, worden zij herdacht en geëerd. Op 25 april 2014 is in de buurt van de executieplaats eenzelfde gedenkplaat onthuld. Herinneren aan het verleden zal ook denken aan de toekomst mogen en moeten zijn.

Het contact met mensen in Leer zal zeker blijven en er komt ook nog een gedenksteen op de plaats van de executie. Ook zal men de jeugd van Leer via de scholen blijven herinneren aan de oorlogsgebeurtenissen waaronder de laffe daad van een Duitse jongen die voor mijn vader en zijn kameraden op het verkeerde moment op de verkeerde plaats was.

21 antwoorden op “Geschiedenis”

  1. Hallo, sorry voor de schrijffouten.
    Ik zou graag nog wel eens willen weten of de toeschouwende meisjes van toen het nog weten, dik in de 80 zijn zij nu al, denk ik
    Groetjes Tjakko

  2. Hallo, ik ben een Nederlander die in Leer woont, als ik savonds van mijn werk naar huis fiets kom ik altijd langs deze gedenkplaat in het mooie natuurgebied Westerhammrich.
    Op de radio (Podcast) is er een serie over precies deze gedenkplaatsen.
    Ik hebeen van de redakteuren foto’s gestuurd van de plaat aan de alter weg.
    Ik weet überhaupt niet interessse hebt aan mediabelangstelling, maar het zou kunnen dat er contact opnemen wordt met de nabestaanden.
    Groetjes Tjakko Jeltsema
    In je artikel schreef je omeisje

  3. Hallo kees. Wat leuk dat je Ameland als tweede huis ziet. Ik woon er nu sinds 1977 en mijn vrouw is er geboren. Ik heb je verhalen aandachtig gelezen, het is allemaal erg triest wat er in Leer is gebeurt, Johannes Verbiest was een neef van mijn vader Adrianus Verbiest en wij woonden vanaf 1952 ook in de stad Groningen. We hebben regelmatig contact gehad met Annie Luinge, zij was de zus van Johannes maar na haar overlijden hebben we dat contact verloren.Omdat ik Johannes Adrianus Verbiest(Jan) heet heb ik destijds het naambordje van J.Verbiest(de vader van Johannes) gekregen en die heeft nog jaren lang bij mij aan de voordeur gezeten.

  4. Hoi Kees,

    Ik heb zojuist de film van Reinder Smith met jou en jouw familie in Leer bekeken. Indrukwekkend! Er kwamen weer de nodige emoties los, bij jou, maar tijdens het kijken ook bij mij. In gedachten was ook ik weer bij de twee onthullingen “beim Rathaus und der Alte Weg”! De gedenkplaten zullen er mede voor zorgen, dat de gebeurtenissen van 74 jaren geleden niet worden vergeten en worden door verteld, zoals jij in de film aan gaf! Als onze generatie er niet meer is, zal jouw boek één en ander overnemen.

    John van Hengelaar.

  5. Dag
    Het verhaal is mij niet onbekend. Ik heb het in bedekte termen van mijn moeder gehoord.
    Ze heeft echter nooit alles willen vertellen. Het was voor haar te pijnlijk.
    Ze was namelijk de verloofde van Joop Magermans, die samen met zijn vader is vermoord..
    Mooi dat er een gedenkplaat is. Mijn moeder is bijna 94 jaar, maar helaas zodanig dat ze het
    niet meer zal beseffen.

  6. Heftig maar ook mooi. Ik heb nog niet de hele website doorgespit. Dat je ontdekken mag/mocht, mag weten. wie je vader was/is, heel bijzondere dat de puzzelstukjes in elkaar vallen en de juiste mensen op je pad zijn gekomen. Onwetendheid heeft duidelijkheid gegeven. Een mooier geschenk is er niet! Toeval bestaat niet ? ? ik ga zeker nog eens kijken op de site, teveel voor 1 avond ?. Groetjes Ingrid

  7. Beste Kees,
    Een indrukwekkend verhaal dat ik met belangstelling heb gelezen.
    Tijdens mijn stamboomonderzoek stuitte ik op de overlijdensakte van Johannes Verbiest. Ik had meteen het idee dat er vermoedelijk een bijzonder verhaal bij hoorde dat met de oorlog te maken had. Dankzij u heb ik kennis kunnen nemen van dit verhaal.
    Mijn moeder was een nicht van de Johannes Verbiest uit dit verhaal, mijn opa Dionisius Verbiest een oom.

  8. Beste Kees,

    Ik heb gezien, dat jij jouw verhaal feitelijk afgemaakt hebt. We hebben het samen met velen compleet zien worden door de onthulling van de “Gedenktafel” op 25 april j.l.
    Een indrukwekkende gebeurtenis is het geweest, zeker door de wijze waarop burgemeester Kellner en Menna Hensmann invulling aan de avond hebben gegeven. Dat voelde goed. Jammer dat niemand van de vorige generatie van onze families dit heeft kunnen meebeleven!

  9. hoi kees;
    volgens mij komt die gedenksteen op 25 april a.s. eindelijk in het gemeentehuis te leer!
    op plek van de executieplaats moet er in het najaar een verdere gedenksteen worden geplaatst, aldus mevr.hensmann van stadsarchief. je hebt zeker al wat inlichtingen bij haar ingewonnen tav genoemde gegevens. misschien zou jij een rol erin kunnen spelen,
    om een nederlandse vertaling van het verhaal op steen te zetten. lieve groet uit leer#
    +zo een afschuwelijk laffe misdaad mag nooit in vergetelheid raken!

  10. -Mijn vader, john Feijen (neef van Kok)heeft volgens mij het originele bericht van deze executie (Nieuwsblad v/h Noorden)…Het verhaal is mij welbekend

  11. Hoi Kees,
    Het verhaal van je vader heb ik met veel aandacht gelezen, heel emotioneel nu heb je toch een stukje van je vader bij je.
    Wat doen mensen elkaar toch wat aan op deze wereld.
    vriendelijke groeten, Jannie

  12. Hallo Kees,

    Ik heb je verhaal met veel aandacht gelezen en vond het erg indrukwekkend. Wat moet het emotioneel voor je geweest zijn en ook mooi dat het stuk dat je kwijt was, hebt teruggevonden. Je blijft toch zoeken naar de puzzelstukjes die voor jou belangrijk zijn en goed dat je het nu een plaats kunt geven.

    Hartelijke groet van Gerdien en Frans Libert

  13. Dag Kees,

    Fijn te lezen dat het verhaal van de laatste dagen van het leven van je vader het daglicht mogen zien. Ik ben met mijn moeder en vader, toen ze beiden nog leefden, ook in Leer geweest bij het gemeentehuis. Niet erin want het was weekend. Mijn moeder heeft daar, met de handen tegen de muur van het gebouw, gezegd dat ze verbonden was met haar broer, jouw vader. Ze was erg emotioneel. Op haar sterfbed was ze nog dankbaar dat ze die ervaring in Leer had gehad.
    Leuke website overigens, groet uit Stiens!!

  14. Beste Kees,
    We hebben net het verhaal over je vader gelezen! Erg indrukwekkend zeg.

    Tot volgend jaar!
    Groeten, Jan Krul en Natasha Kersbergen van De Goede Zorg.

  15. Beste Kees,
    Wat fijn dat je mij via de OGS opgespoord hebt als nabestaande van de vijfde kameraad, J. Verbiest. Ik heb nooit verwacht dat ik nog eens achter het werkelijke verhaal rond de dood van oom zou komen. Ik kijk erg uit naar de komende ontmoeting(en) met jullie en de gebeurtenis voorjaar 2012 in Leer!
    Groet, John.

  16. Hoi Kees,
    Wat een indrukwekkend verhaal over je vader. Wat mooi dat je alles verder bent gaan uitzoeken.
    Groeten uit Zeeland.

    1. 27 december 2016
      Yvonne Lemette

      Beste Kees,

      In deze vredige dagen aan het einde van het jaar komt dit verhaal van je vader extra hard aan.
      Om zo in het zicht van de vrede toch nog gedood te worden is wel heel bitter.
      Dat wij al deze dappere mensen, die hun leven gaven voor de vrede die we nu hebben, tot in lengte van dagen mogen eren en herdenken.
      Op jouw manier doe je dit zeker al; door over hem te schrijven en hem in je hart te koesteren.
      Lieve groet,
      Yvonne Lemette.

      1. Yvonne heel hartelijk dank voor je reactie! Ik heb hem niet gekend maar door zijn geschiedenis op te schrijven heb ik hem toch wel leren kennen en ik koester hem zeker in mijn hart.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *